Le Tour

Het is weer zover. Het eerste weekend van de grote vakantie komt eraan, en traditioneel betekent dat ook de start van één van de grootste evenementen ter wereld, de Tour. De wielerwedstrijd die algemeen wordt beschouwd als de zwaarste van allemaal (en misschien wel de zwaarste sportieve opdracht ter wereld is, extreme games à la in je onderbroek door de Sahara lopen niet inbegrepen), start dit jaar in London en zal drie weken later – behoudens collectieve zelfmoordpogingen in de Alpen of net-iets-te-precieze blikseminslagen – in Parijs aankomen, op de plaatselijke place m’as-tu vu.

De komende maanden deden alleszins niets goeds verhopen: na de uitgave van Memoires van een wielerverzorger vallen de bekentenissen uit de kast, worden juridisch waardeloze beloftes van een dopingvrij leven getekend en dreigen de Duitse nationale zenders bij het eerste dopinggeval in deze Tour de rechtstreekse uitzendingen pardoes te stoppen. De sport draait de laatste maanden dus duidelijk niet meer om wie het eerst de aankomstlijn overschrijdt, maar wel om wie met zijn pollekes niet van de verboden middelen kan of kon blijven. Het smaakt dan ook wat wrang: diegenen die aan het spul hebben gezeten, komen er al bij al nogal gemakkelijk mee weg. Om maar iets te zeggen: Riis geeft zijn gele trui terug, zijn naam wordt geschrapt van de erelijst en hij komt dit jaar een keertje niet naar Frankrijk in juli. Ook nog iets: een bovenmatig aantal renners is astmalijder. Ik weet dan ook wel dat sport gezond is en topsport ongezond, maar astma? Als wielrenner? Door al die uitlaatgassen van de motoren die in de weg rijden tijdens de wedstrijd misschien? Maar er is hoop: of er met het spul geknoeid wordt of niet, de speelruimte voor de valsspelers wordt jaar na jaar kleiner, door de steeds fijner afgestelde testen.

Zoals ik dus al zei: het zag en ziet er eigenlijk allemaal niet zo best uit, maar de valsspelende renners moeten steeds vroeger opstaan om een positieve controle te ontlopen. En tegelijk gaat alles ook gewoon zijn jaarlijkse gang: de voorbereidingen zitten erop, en morgenmiddag worden in het historische centrum van London de debatten geopend. Tot nu toe geen geval-Basso of –Ullrich zoals vorig jaar. De rust lijkt in het peloton relatief weergekeerd, al konden Astana-ploegmaats Vinokourov en Klöden het toch tijdens een persconferentie niet nalaten om tegenover het verzamelde journaille hun irritatie over de zoveelste dopinggerelateerde vraag duidelijk te laten blijken.

Het beloven alleszins drie boeiende weken te worden. Ook al moet ik de komende twee weken mijn passieve hobby van koers-kijken delen met mijn werk, ons nieuwe huis en de Gentse feesten, ik hoop min of meer dagelijks toch een stukje op de blog te kunnen plaatsen over de 3000 kilometer durende buitenproportionele fietstocht door Frankrijk. Lezers en commentaren altijd welkom!

Het eigene van dove mensen?

Het is binnenkort weer zover. Elk jaar opnieuw gaat in de tweede helft van september de Werelddovendag door, een congres/festival/informatiebeurs/noemmaarop (om maar te zeggen dat er voor elk wat wils is) waar de Dovengemeenschap zichzelf “viert”. En dit jaar gaat het door in mijn hometown (mijn ouderlijk huis staat alleszins daar), Mechelen.

Thema dit jaar is Dovencultuur. Tsjah, voor de lezers van mijn blog die niets over dove en slechthorende mensen weten en bij voorkeur met een grote boog om gebarengebruikende mensen lopen (stel je voor dat dat besmettelijk is, gebarentaal!): dove mensen bestaan er in alle maten en soorten, en niettegenstaande ze over het algemeen een groot deel van hun leven doorbrengen binnen de grote, horende cultuur, zoekt een aanzienlijk deel van deze doven in hun vrije tijd contact met andere dove mensen. Daar is hun thuis. De bronnen zijn het niet met elkaar eens waar de dove mens zich als een groep begon te gedragen, maar er zijn redenen om aan te nemen dat dit al gebeurde voordat de dovenscholen ontstonden in de loop van de 18de en 19de eeuw.

Om het eenvoudig te houden zouden we kunnen zeggen dat men op twee verschillende manieren naar een doof iemand kan kijken: ofwel kijkt men naar die persoon vanuit het idee dat hij/zij iets niet kan, namelijk horen. We kijken op dat moment met een medische blik naar de dove mens, maar ook bekijken we die dove mens louter individueel. Maar het wordt anders als je een aantal dove mensen bij elkaar zet. Dat ziet men dagelijks in de dovenscholen, waar gebarentaal al vrij snel de overhand neemt als geprefereerde communicatievorm voor de dove kinderen en jongeren (wat in het verleden vaak stiekem moest gebeuren, of enkel op de speelplaats: de meeste Vlaamse dovenscholen huldigden tot nog-niet-zolang-geleden het principe van spreken en liplezen in de klas, met soms catastrofale gevolgen). De kinderen zoeken dus naar een communicatievorm waarbij zij het gevoel hebben even goed te kunnen communiceren als de – op dit moment veelal horende – leerkrachten, opvoeders and so on. Doordat dove mensen door de eeuwen heen een eigen taal gebruikten, ontstond er ook een soort van eigen cultuur (men spreekt, afhankelijk van bron tot bron, van een “microcultuur”, een “subcultuur”, enz. (wie hier meer over wil weten, moet maar les bij mij komen volgen)): op dit moment functioneert een dove persoon als lid van een groep. Men spreekt hier wel eens over een culturele kijk op wie en wat de dove mens eigenlijk is.
En die cultuur, mensen, die ziet u op 22 september in Mechelen, ter hoogte van de oude brouwerij van Lamot. Op het programma onder andere (voor een volledig overzicht, klik hier – binnenkort online):

• zijn dove mensen lid van een taalminderheidsgroep of zijn ze personen met een handicap?
• kunst gemaakt door Doven: De’VIA: gelijkenissen en verschillen met mainstream kunst.
• toneel door Hand in’t Oog (volgens mensen die het kunnen weten een aanrader die het niveau van de doordeweekse klucht zwaar overstijgt) en het Antwerps doventheater.
• doorlopende informatiebeurs waar elke zichzelf respecterende organisatie die voor of met Doven werkt, reclame komt maken voor zichzelf

Enfin, u leest het: de afwezigen zullen ongelijk hebben. Voor twijfelaars, onbekenden en ander verdacht volk: geen angst, wij bijten niet (we zwaaien alleen met onze armen), maar het kon uw kijk op doven wel eens grondig dooreen schudden.  Mensen met een open geest die op 22 september toevallig nog geen plannen hebben, één adres.